ABD aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 8 ülkeden direkt uçuşlarda kabin içinde cep telefonundan büyük elektronik cihaz taşıma yasağı getirerek güvenliği değil Türk Hava Yolları (THY) ve Ortadoğu merkezli diğer havayollarına kaptırdığı Business Class yolcularını geri kazanmayı planlıyor. İş seyahati yapan ve yolculuklarında su gibi para harcayan bu kesim toplam 4 milyar olan yıllık küresel yolcu sayısının yalnızca yüzde 12’sini oluşturuyor. Ancak araştırmalar iş seyahatine çıkan yolcuların yolculukları süresince uçuş masrafları, otel konaklamaları ve eğlence başta olmak üzere dünya çapında yılda toplam 1.3 trilyon dolar harcadığını gösteriyor. Havacılık sektörünün kaymağı olarak tabir edilen bu yolcular 736 milyar dolarlık sivil havacılık sektörünün elde ettiği cironun da en az yüzde 40’ını oluşturuyor. Bazı havayolu şirketlerinde ise bu oran yüzde 75’e kadar çıkıyor. Rakamlar bu seviyede olunca ABD’nin getirdiği yasaklamaya da çok fazla şaşmamak gerekir.
YASAK KİME NE SAĞLAYACAK?
ABD ve AB’den bazı çevreler kararın güvenlik nedeniyle alındığını ve geçici olduğunun altını çizse de özellikle havacılık sektörü getirilen yasağın güvenlik konusunda herhangi bir avantaj sağlamayacağını savunuyor. Yetkililer bomba düzeneği ile donatılmış bir cihazın dünyanın her havaalanında uçağa sokulma riskinin bulunduğuna işaret ederek söz konusu cihazların kabin yerine bagaja yönlendirilmesinin de güvenlik açısından bir kazanç sağlamayacağına işaret ediyor. Bu aşamada akıllara gelen asıl soru ise alınan kararla ABD’li havayolu şirketlerinin aralarında Türk Hava Yolları’nın da bulunduğu Katar, Emirates ve Ethiad Havayolları gibi diğer şirketlere karşı korunup korunmadığı oluyor.
736 MİLYAR DOLARLIK SEKTÖR
Kıyasıya rekabetin yaşandığı küresel sivil havayolu taşımacılığı sektörü dünyanın en dinamik alanlarının başında geliyor. Bu yıl dünya çapında 4 milyar insanı taşıyacak sektörün cirosunun da 736 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Aralarında THY’nin de bulunduğu Katar, Emirates ve Ethiad Havayolları gibi şirketlerin son 20 yılda büyük bir gelişim göstermeleri ise başta ABD’li havayolu şirketleri olmak üzere AB’li havacılık şirketlerinin de sektörel pastadaki paylarını düşürdü. Söz konusu şirketlerin son yıllarda ABD pazarına girmesi ise ABD’li şirketler için bardağı taşıran son damla oldu.
REKABET ZOR GELİNCE…
Kavganın merkezinde sivil havacılık sektörünün en kazanç sağlayan dilimi olan Business Class yolcuları bulunuyor. THY ile birlikte Katar, Emirates ve Ethiad gibi havayolları son yıllarda iş amaçlı yolculuk yapan bu müşteri sınıfına olağanüstü ayrıcalıklar tanıyan hizmet ve servisler sundu. ABD’li şirketler bu servislerle rekabet edemeyince Business Class yolcuları THY’nin de aralarında bulunduğu az sayıda şirkete yöneldi. ABD’nin yanı sıra İngiltere ve İsrail’in de uygulamaya almayı planladığı yeni sınırlamalarla özellikle bu yolcuların yeniden ABD ve AB’li havayolu şirketlerine kaydırılmalarının planladığı belirtiliyor. Yapılan açıklamalarda yürürlüğe giren kısıtlamalara ek yaptırımların da gelebileceği belirtildi.
Trump’a şikayet ettiler
ABD’nin havacılık alanındaki üç devi American Airlines, Delta ve United Airlines, aralarında THY’nin de bulunduğu ağırlıklı Ortadoğu merkezli havacılık şirketlerini devletten destek aldıkları için haksız rekabet yaptıkları gerekçesiyle eleştiriyor. 9 Şubat’ta Beyaz Saray’da ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya gelen ABD’li havacılık şirketlerinin CEO’ları şikayetlerini dile getirdi. Trump toplantı sonrası kendilerine sınırsız destek sözü verdi. ABD’liler Ortadoğulu rakiplerinin son 20 yılda devletlerinden 50 milyar dolar destek aldıklarını ileri sürdü. Emirates ise geçen sene yayımladığı raporunda ABD’nin de havacılık şirketlerine 2002’den bu yana vergi avantajları ve iflas destekleri dahil toplam 100 milyar dolar aktardığını belirtti.
YASAKLAMANIN TEMELİNDE KÜRESEL REKABET VAR
YASAKLAR HEMEN YÜRÜRLÜĞE GİRDİ
- ABD güvenlik gerekçesiyle 8 ülkeden ABD’ye uçuşlarda kabin içinde cep telefonundan büyük elektronik cihaz taşınmasına yasağı getirdi.
UYGULAMANIN FAYDASI YOK
- Uzmanlar yasak gereği kabin içerisinde bulunan elektronik cihazların ileri sürüldüğü gibi bagaja gönderilmesiyle güvenliğin artmayacağını belirtiyor.
BUSINESS İÇİN KAPIŞIYORLAR
- Yasaklamaların temelinde başta THY olmak üzere Ortadoğu merkezli havacılık şirketlerinin Business Class yolcularını kendilerine çekmeleri bulunuyor
ÜLKE GSYH’SI GİBİ HARCAMA
- Business Class yolcuları sivil havacılık sektörünün en çok gelir getiren kesini. Bu yolcular uçak bileti dahil her yıl dünyada 1.6 trilyon dolar harcama yapıyor.
KAÇAN YOLCU GERİ GELECEK
- Yasaklamayla dizüstü bilgisayarlarını kabine alamayacak olan Business Class yolcularının yasaklamaya dahil olmayan ABD’li havayollarına kaymaları planlanıyor
BAGAJ SOYGUNU PATLAYACAK
6. Elektronik cihazların bagaja bırakılması ise bavul soygunlarını patlatacak. Sigorta şirketleri bavula konan elektronik cihazları sigortalamadığı için ise ortaya çıkacak tüm maddi kayıplar yolculara kalacak.
Nymexxx 