Bana arkadaşını söyle sana kredi notunu vereyim

ABD’de havaalanlarında güvenlik gerekçesiyle yolcuların sosyal medya hesaplarını denetlemeye başlanması dünya çapında 1.7 milyar kullanıcısı olan Facebook’u yeniden gündeme getirdi. Türkiye’de de finans çevreleri bir süredir müşterilerine kredi vermeden önce kullanıcının Facebook’taki arkadaş çevresini mercek altına alıyor. Eğer müşterinin arkadaş çevresi yüksek kredi riski taşıyorsa, müşterinin kendisine sunulan kredi teklifi de buna göre yüksek faizli oluyor. Böylece ister sanal ister gerçek dünya olsun şartlar annelerimizi sürekli haklı çıkartıyor: Yaramaz çocuklarla arkadaşlık etme!

ABD Başkanı Donald Trump’ın güvenlik gerekçesiyle Irak, İran, Suriye, Sudan, Somali, Libya ve Yemen vatandaşlarına 90 günlük giriş yasağı koyması ve genel mülteci programını 120 gün durdurmasının yankıları aralıksız devam ediyor. Konunun dünya çapında tartışılan bir diğer yönü de ABD’nin havaalanlarında bekletilen mültecilerin rutin pasaport denetiminin yanı sıra sosyal medya verilerine de el atılması oldu. ABD’ye giriş esnasında yolcuların özellikle Facebook hesaplarının incelemeye alınması ise dünyanın en popüler sosyal medya sitesini yeniden gündeme getirdi. Küresel çapta toplam 1.7 milyar abonesiyle dünyanın en büyük insan grubu olan Facebook, kullanıcıları hakkında sahip olduğu çok detaylı bilgiler nedeniyle güvenlik örgütlerinin de sürekli gündeminde bulunuyor. Ayrıca şirketin aynı zamanda 1 milyar kullanıcı sayısıyla dünyanın en popüler mesajlaşma servisi WhatsApp’in de sahibi olması Facebook’un büyük veri (Big Data) alanındaki değerini bir kat daha artırıyor.

GELECEK AYDINLANIYOR

Bu nedenle ABD havaalanlarında yolcuların Facebook hesaplarının incelemeye alınması çok büyük bir sürpriz sayılmaz. Gerçi memurlar denetlemeler esnasında hemen bir yargıya varamıyor ama daha sonra hesapların bilgisayarlar tarafından taranması sonucu kullanıcıların sadece geçmişlerine yönelik değil gelecekteki olası davranışlarına yönelik de tahmin üretmek mümkün oluyor. Zira Facebook’ta yapılan 50 beğen (Like) tercihiyle algoritmalar bir insanı 20 yıllık eşinden daha iyi tanır hale getiriyor. Beğen sayısı 300’e çıktığında ise yazılım kullanıcıyı kendisinden bile daha iyi tanır hale geliyor. Zira yazılım bu tercihler yardımıyla sadece mevcut tercihlerimiz ve eğilimlerimizi bilmekle kalmıyor gelecekte neler yapabileceğimizi de tahmin etmeye, bu konuda kalıplar oluşturmaya başlıyor. İşte bu geleceğe yönelik tahmin unsuru ticari şirketlerden kamuya, güvenlik güçlerinden siyasete kadar pek çok yapının ilgisini çekiyor. Türkiye’de de finans sektöründen perakendeye kadar pek çok şirket Facebook verilerini aktif olarak kullanıyor.

KİM, KİMİNLE, NEYİ, NEZAMAN VE NEKADAR YİYOR?

Bankalar tüketici kredisi vermeden önce olası müşterilerin Facebook hesaplarını inceliyor ve kullanıcının arkadaş çevresinin kredi seviyesi mercek altına alıyor. Pek çok göstergenin yanı sıra müşterinin sosyal medyadaki durumu da göz önünde tutulduktan sonra müşterinin kredi riski hesaplanıp olumlu veya olumsuz yanıt veriliyor. Diğer bir ifadeyle müşterinin finansal durumu iyi olsa bile Facebook’taki arkadaş çevresinin durumunun iyi olmaması müşterinin kredi notunu olumsuz etkiliyor. Benzer uygumla sigorta şirketleri için de geçerli. Kuruluşlar müşterilerinin sosyal medyaya yükledikleri görsel içerikleri inceleyerek risk primlerini yeniden oluşturuyor. Örneğin eğlence mekanlarında çekilmiş fotoğraflarda masaların üstünde büyük miktarda yağlı, şekerli yiyecekler ve çok sayıda alkol şişesinin bulunması hem sağlık hem de trafik sigortalarının primini etkiliyor.

Facebook’ta yapılan 300 beğen (Like) tercihi ile hayatınızın geri kalan kısmı tahmin edilir hale geliyor!

Facebook’un beğen (Like) tuşuna 10 defa basınca…

  • Sistem kullanıcıyı iş arkadaşlarından daha iyi tanımaya başlıyor.

 

Facebook’un beğen (Like) tuşuna 70 defa basınca…

  • Sistem kullanıcıyı en yakın arkadaşından daha iyi tanımaya başlıyor.

 

Facebook’un beğen (Like) tuşuna 150 defa basınca…

  • Sistem kullanıcıyı anne-babasından bile daha iyi tanır hale geliyor.

 

Facebook’un beğen (Like) tuşuna 300 defa basınca…

  • Facebook kullanıcıyı kendisinden bile daha iyi tanımaya başlıyor. Ve kullanıcının geleceğine yönelik tahminlerde bulunacak seviyeye geliyor.

 

  • Bu noktadan itibaren Facebook’un kullanıcıları hakkında topladığı bilgiler, bu bilgilere ilgi duyan çevrelerin iştahını iyice kabartıyor.

 

Reklam verenler 98 datayla nokta atışı yapabiliyor

Facebook beğen tuşu üzerinden yapılan tercihlerle kullanıcılar hakkında detaylı bilgiye sahip oluyor. Bu veriler özellikle reklam verenler bakımından altın değerinde. Şirketler rastgele reklam yapmak yerine kişiye özel teklifler geliştirmeyi istiyor. Facebook bu konuda üyelerinden topladığı 98 farklı veriyle reklam verenlerin bu hayalini gerçekleştirdiği belirtiliyor. Kimlik bilgilerini yanı sıra kullanıcının yaşadığı yerin de önem taşıdığı bu veriler arasında çok ilginç başlıklar da var. İşte onlardan birkaçı.

  • Etnik grup
  • Yaşadığı evin tipi
  • Politik eğilim
  • Tüm ilgi alanları
  • İşi veya işvereni
  • Motosiklet, otomobil, tekne veya pilot ehliyeti
  • Kullandığı markalar
  • Kullandığı otomobil/motosiklet
  • Yeni bir oto/motosiklet için harcayacağı olası miktar
  • Teknolojiye ilgi seviyesi
  • Kredi durumu ve tipi
  • Kredi kartı seviyesi ve durumu
  • Giyinme tarzı
  • Yeme içme alışkanlıkları
  • Kullandığı ilaçlar
  • Gördüğü tedavi/-ler
  • Yolculuk sıklığı ve yönü