Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü’nün (OPEC), çarşamba akşamı Cezayir’de düzenlenen toplantısında üretime sınırlama getirilmesinin yankıları devam ediyor. 2008’den bu yana ilk defa alınan sınırlama kararıyla halen OPEC ülkelerinin günlük 33.2 milyon varil olan ham petrol üretiminin 32.5 milyon varile indirilmesi kararlaştırıldı. Üzerinde mutabık kalınan indirim miktarı çok düşük ancak piyasaların dikkate aldığı konu OPEC ve özellikle de örgütün güçlü ülkesi Suudi Arabistan’ın bu adımla birlikte son yıllarda izlediği fiyat politikalarına tamamen tersi yönde bir ilerlemeye başlaması oldu.
Suudi Arabistan petrol üretimini sürekli artırarak başta ABD’li kaya gazı şirketleri olmak üzere İran ve Rusya’yı da baskı altına aldı. Ancak aradan geçen süre sonunda geriye bakıldığında ABD’li kaya gazı şirketlerinin büyük ölçüde ayakta kaldığı, Rusya ve İran’ın da mevcut piyasaya ayak uydurduğu görüldü. Diğer yandan düşük petrol fiyatları Suudi Arabistan’la birlikte Cezayir, Venezüella ve Katar gibi pek çok OPEC üyesi ülkeyi bütçe sorunlarıyla karşı karşıya bıraktı. Bu ülkelerin tamamı kemerleri sıkarken Suudi Arabistan tarihinde ilk defa tahvil ihracında bulundu. Yani Suudilerin ucuz ve bol petrol politikası şu an itibariyle kendilerine çok fazla bir şey kazandırmadı. Tam tersine düşen petrol gelirleri devletin döviz rezervlerinden 200 milyar doları uçururken siyasi olarak da ülkenin petrolü kullanarak 1973’te yaptığı gibi başka ülkeleri artık kolayca dize getiremediği ortaya anlaşıldı.
Çarşamba günü Cezayir’de üretim kısıtlamasına yönelik kararın detaylarıyla anlaşmanın karara bağlanıp hayata geçmesi ise kasım ayında Viyana’da yapılacak bir sonraki OPEC toplantısına bırakıldı. Diğer bir ifadeyle alınan kısıtlama kararı kesin bir karar olmaktan ziyade şu an için sadece bir zaman kazanma operasyonuna benziyor.
KİMİN NE KADAR KISACAĞI BELİRSİZ
· Kararın duyulmasıyla Brent petrolün varil fiyatı 49 dolara ulaştı sonra 48 dolara indi.
· Üretimde kısıtlama kararı alınmasına rağmen resmi karar kasım toplantısına bırakıldı.
· Son kararla birlikte hangi OPEC üyesinin ne kadar kısıntıya gideceği belli değil.
· İran’ın bu kısıntı sürecinden kısmen muaf kalması planlanıyor. Buna tepkiler bekleniyor.
· Petrolde gözlemlenen mevcut fiyat artışı hiçbir OPEC ülkesinin bütçesini düzeltmeye yetmiyor.
| OPEC günde 33 milyon | |
| varil petrol üretiyor | |
| Ülke | Üretim* |
| S. Arabistan | 10,63 |
| Irak | 4,36 |
| İran | 3,39 |
| Kuveyt | 2,67 |
| BAE | 2,62 |
| Venezuela | 2,23 |
| Angola | 1,80 |
| Nijerya | 1,62 |
| Cezayir | 1,15 |
| Endonezya | 0,94 |
| Katar | 0,87 |
| Ekvador | 0,56 |
| Libya | 0,42 |
| Toplam | 33,24 |
| *Günlük petrol üretimi (Milyon varil) | |
| 48 $’lık petrol kimsenin | |
| bütçesini kurtarmıyor | |
| Ülke | Varil fiyatı |
| Adı | (Dolar)* |
| Libya | 269 |
| Venezüella | 125 |
| Nijerya | 120 |
| Ekvador | 120 |
| S. Arabistan | 106 |
| Cezayir | 96 |
| Angola | 90 |
| İran | 87 |
| Irak | 81 |
| BAE | 73 |
| *Ülke bütçesinin açık vermemesi için | |||
| petrol fiyatının ulaşması gereken seviye. | |||
| Petrolün varil fiyatı halen 48 dolardan işlem görüyor. | |||
Nymexxx 