Apple’ın 75 milyar dolarlık ilk çeyrek cirosu yatırımcıları memnun edemedi. Şirketten yeni fikirlerin gelmemesi ve değerli dolar Apple’ın piyasa değerini 6 ayda 220 milyar dolar düşürdü. İkinci çeyrekte şirketin cirosunda 20 milyar dolar azalma bekleniyor. Ancak asıl kayıp olarak Apple’ın en ümitsiz bağımlılarının bile yavaş yavaş ürünlere yönelik heyecanlarını yitirmeye başlaması gösteriliyor.
Piyasa değeri bakımından dünyanın en büyük şirketi olan Apple geçen hafta çeyrek rakamlarını açıkladı. Şirketten yapılan duyuruda Apple’ın 26 Aralık’ta sona eren ilk çeyreğinde 18.4 milyar dolar net kâr elde ettiği belirtildi. Şirketin ilk çeyrek ciro ise geçen yılın aynı dönemindeki 74,6 milyar dolardan 75,87 milyar dolara çıktı. Apple ilk çeyrekte 74.78 milyon adet iPhone, 16.12 milyon adet iPad ve 5.31 milyon Mac sattı. 2015’in tamamına bakıldığında ise Apple’ın toplam iPhone satışları 231.5 milyon adete ulaşırken bu rakam önceli yılla kıyasla yüzde 20’lik bir artış anlamına geldi. Ancak ilk bakışta oldukça başarılı gibi görünen rakamlar yatırımcıları memnun etmedi. Bilanço verilerinin duyurulmasının hemen ardından düşüşe geçen şirket hisselerinde günlük kayıplar zaman zaman yüzde 6’ya yaklaştı.
HEYECAN VERİCİ YENİ FİKİR YOK
Eleştirilerin merkezinde ise yine şirketin CEO’su Tim Cook bulunuyor. Apple’ın efsane patronu Steve Jobs’un ölümünün ardından CEO koltuğuna oturan Cook’a yönelik eleştiriler hiç dinmedi. Jobs’un başta Mac, iPod, iPhone ve iPad gibi tüketicilerin yoğun ilgisiyle karşılaşan yaratıcı ürünlerinin ardından Cook’un bu başarı çizgisini sürdüremediği söylendi. Açıklanan rakamlara bakıldığında bu iddianın çok da haksız olmadığı görülüyor. Zira şirket cirosunun yüzde 60’ı ve kârının da yüzde 70’i tamamen iPhone satışlarından geliyor. Diğer bir ifadeyle Jobs sonrasında aradan geçen yaklaşık 5 yılın ardından Cook’un tüm çabalarına rağmen Apple’ın iPhone’a destek olabilecek derecede popüler ikinci bir ürün geliştirmeyi başaramadığı görülüyor. Sektörde hiçbir şirket tek bir ürüne bu kadar bağımlı değil. Bu aşamada akıllara gelen tek soru şirketin her fırsatta öne çıkardığı ‘yaratıcılık’ farkının şu sıralar nerede kaldığı oluyor. Tüketiciler değil ancak bu soruyu son yıllarda kendilerine oldukça sık sormaya başlayan yatırımcılar oyunun bu şekilde daha uzun bir süre devam edemeyeceğini biliyor.
İKİNCİ ÇEYREK FELAKET OLACAK
Geçen sene büyük beklentilerle tanıtımı yapılan Apple Watch’ın, orta vadede iPhone’un koltuğuna oturması bekleniyordu. Ancak beklenen olmadı. Her ne kadar şirket bu cihazın satış rakamlarını açıklamasa da söz konusu rakamların yüksek olmadığı biliniyor. Bu nedenle son dönemde dünya çapında iPhone satışlarının yavaşlaması hemen şirketin ekonomik rakamlarına yansıdı. Ancak yapılan araştırmalara göre asıl felaket ikinci çeyrek bilanço rakamlarıyla yaşanacak. Buna göre iPhone’nun dünya satışının Jobs döneminden sonra tarihinde ilk defa azalacağı ve bunun da ciro rakamını 20 milyar dolar azaltacağı belirtiliyor. Diğer bir ifadeyle dağın zirvesine ulaşmak şüphesiz çok zor ve zahmetli bir iş. Ancak asıl zor ve yıpratıcı olan ulaşılan o zirvede tutunabilmek. Böyle devam ederse Apple da aynı kendisinden önce o zirveye tırmanan ancak yükseklik hastalığına yenik düşen eski devlerin akıbetiyle yüzleşmek zorunda kalacak.
Icahn, Cook’un kellesini istiyor
Dünyanın en tanınmış hissedarlarından Carl Icahn, Apple’ın piyasa değerinin geçtiğimiz sene 800 milyar dolara çıkmış olmasının bir sürpriz olmadığını belirterek, şirket hisselerinin asıl değerinin 1.2 trilyon dolar olması gerektiğini söyledi. Apple’ın en etkin hissedarlarından olan Icahn, Cook’un yönetiminden memnun olmadığını sık sık dile getirerek şirketin daha fazla vakit kaybetmeden Steve Jobs döneminde gündeme gelen ‘iCar’ projesini hayata geçirilmesini istiyor. Icahn kısaca iCar olarak adlandırılan akıllı otomobil projesinin şirketi iPhone’a olan ilginin azalması ve ortadan kalkmasından sonra ayakta tutabilecek yegâne proje olarak görüyor.
iPhone’un satışları neden yavaşladı?
• Şirketin en büyük gelirini elde ettiği Çin ve Rusya gibi pazarlarında ekonomik yavaşlama sürüyor.
• Asya ve Güney Amerika gibi gelişmekte olan piyasalarda da akıllı telefon pazarı satışları hız kesti.
• Petrol fiyatlarının düşmesi başta Ortadoğu olmak üzere pek çok ülkede gelir seviyelerini düşürdü.
• Gelişmiş ülke piyasalarında ise akıllı telefonları değiştirme süreleri eskiye kıyasla uzamaya başladı.
• Piyasaya yeni çıkan bir iPhone’un en düşük fiyatının ortalama 620 dolar seviyesinde olması düşündürüyor.
• Şirket son dönemde yaptığı yeni iPhone tanıtımlarında hayranlarını eskisi gibi şaşırtmayı başaramadı.
• Başta Çin merkezli olmak üzere rakip şirketlerin de çok yüksek kalitede ürün geliştirmesi.
• Teknolojiye büyük ilgi duyan önemli bir kullanıcı kitlesinin telefon harici yeni bir cihaz neslini bekliyor olması.
Nymexxx 