Avrupa’nın en büyük otomobil üretici Volkswagen (VW) tarihinin en zor günlerini yaşıyor. Yaklaşık bir buçuk ay önce ABD’de patlak veren ve tüm dünyaya yayılan emisyon skandalına hemen her gün yeni unsurlar ekleniyor. Daha önce dizel emisyonu, azot oksit (NOx) değerlerini manipüle ettiği belirlenen Alman şirketin şimdi de karbondioksit (CO2) değerleriyle oynadığı ortaya çıktı. Böylece VW’nin dizel araçlarda yaptığı teknik sahtekarlığa son skandalla birlikte çok ciddi sorunları beraberinde getirecek sağlık ve çevre felaketi de eklenmiş oldu.
Beş hafta önce Volkswagen CEO’su seçilen Matthias Müller şirketteki skandal yangınını söndürmeye çalışıyor.
KARBONDİOKSİTİN FATURASI 4 KAT DAHA YÜKSEK
Ekonomik açıdan bakıldığında ise VW’nin skandallar zincirini ortadan kaldırmak için ödeyeceği fatura da her yeni skandalla birlikte biraz daha kabarıyor. Buna göre şirket dizel motorlarındaki emisyon sahtekarlığını düzeltmek için 11 milyon aracı geri çağırıp ya onarmayı ya da değiştirmeyi planladığını duyurdu. Toplam 6.7 milyar Euro’ya mal olacak bu operasyon için araç başına yaklaşık 609 Euro’luk bir kaynak ayrıldığı görülüyor. Dün ortaya çıkan CO2 skandalından etkilenen araç sayısının ise ‘şimdilik’ 800 bin olduğu belirtildi. Bu sorunun düzeltilmesi için ayrılan miktarın 2 milyar Euro olduğu duyuruldu. Yani şirket karbondioksit sahtekârlığında daha şimdiden araç başına en az 2500 Euro ödemeyi kabul etmiş durumda. CO2 skandalının maliyetinin dizel manipülasyonuna kıyasla 4 kat daha pahalıya patlamasının ise çok sayıda nedeni var.
MÜŞTERİLER SUÇLU DURUMUNA DÜŞTÜ!
Bunlardan ilki işin ahlaki boyutuyla ilgili. Dizel skandalında Alman şirket motora eklediği bir cihaz yardımıyla aracın açığa çıkardığı azot oksit (NOx) değerini düşük gösterdi. Yani teknik bir sahtekarlık yapıldı. Sorunu ortadan kaldırmak için ise araçlara fiziki müdahale yani tamir gerekecek. Yeni patlak veren karbondioksit (CO2) skandalında ise araçlarda herhangi bir teknik manipülasyon veya arıza söz konusu değil. Burada yapılan şey yanlış bilgi vermek suretiyle müşterilerin kasıtlı olarak kandırılmış olmasından başka bir şey değil. Ancak bu ‘arızayı’ dizel skandalında olduğu gibi tamirhanede düzeltmek mümkün değil. Zira kullanıcıların çevreye belirtilenden çok daha fazla CO2 yayması araç sahiplerini suçlu duruma düşürüyor. Ayrıca çevre emisyonunun yükselmesi VW’ye ait marka araçları kullananların daha fazla çevre vergisi ödemesini de gerektirecek.
ACI REÇETELER HAZIRLANIYOR
Almanya Ulaştırma Bakanı Alexande Dobrindt yaptığı açıklamada skandal nedeniyle ortaya çıkan bu yeni duruma işaret ederek söz konusu ek vergilerin kullanıcılar değil VW tarafından karşılanması için özel bir yasal düzenleme üzerinde çalıştıklarını duyurdu. Ancak VW’ye ait araçların Avrupa’da İngiltere, Fransa ve İsveç başta olmak üzere pek çok ülkede kullanılıyor olması AB çapında bir çevre ve vergi sorunun oluşacağını gösteriyor. Skandalların VW için toplam maliyeti ise gün ışığına çıkan her yeni detayla birlikte biraz daha kabarıyor. Daha önce ABD’de açılması beklenen davalarla birlikte toplam faturanın 25-30 milyar Euro arasında değişeceği tahmin ediliyordu. Ancak sağlık sorunları nedeniyle yüksek tazminat davalarını beraberinde getirecek yeni CO2 skandalıyla birlikte olası zararın 50 milyar Euro’ya çıkması bekleniyor. Bu fatura şüphesiz VW’yi sarsacak ama sorunların şirketi batıracağına kimse ihtimal vermiyor. Ancak yöneticiler VW’yi hayatta tutmak için çok acı reçeteler hazırlamak zorunda kalacak. Skandallar nedeniyle şirketin başta ABD olmak üzere dünya çapında satışlarında önemli düşüşler bekleniyor. Diğer yandan VW hisseleri işlem gördükleri endekslerde de baskı altına girecek. Ayrıca derecelendirme şirketleri şirketin notunu kırarak borçlanma maliyetini yükseltecek. Bu gelişmeler şirketin nakit sıkıntısına girmesine neden olacak. Hızla büyüyecek likidite sorunun aşmak için ise iki can yakıcı adımın atmasını gerektirecek. Şirket Audi veya Porsche’yi imaj değerini yitirmeden satışa çıkaracak. Ayrıca büyük çaplı işten çıkarmalar da yaşanacak. Uzmanlar her iki markanın da ayrı ayrı 30-40 milyar Euro değerinde olduğunu tahmin ediyor. İşlerin çok daha kötüye gitmesi halinde ise VW bu acı ilacın her ikisini de aynı anda içmek zorunda kalabilir.
Mahmut Sancak