Atina ve Brüksel arasında beş yıldır devam eden borç görüşmelerinde sona yaklaşılıyor. Taraflar kalıcı bir çözüm üretmek için artık kırmızıçizgilerini tartışmaya başladı. Bir sonraki görüşme perşembeye kaldı
Atina’nın iflas tarihi yaklaştıkça Euro Bölgesi liderleri ve Yunanistan arasında devam eden görüşmelerdeki gerilim de tırmanıyor. Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras’ın hafta sonu sürpriz olarak Brüksel’e gönderdiği yeni anlaşma taslağıyla çözüme yönelik beklentiler yeniden arttı. Başta AB Komisyonu, AB Merkez Bankası (ECB) ve Uluslararası Para Fonu (IMF) yetkilileri olmak üzere Euro Bölgesi liderleri dün gerçekleştirdikleri temaslarda Atina’dan gelen yeni metni inceleyip hafta içerisinde tekrar görüşme kararı aldı. Buna göre Euro Bölgesi maliye bakanları (Eurogroup) ve Euro Bölgesi liderleri çarşamba veya perşembe günü tekrar biraya gelerek Yunanistan’ın borç sorununa kalıcı bir çözüm üretmeye çalışacak. Bu arada tarafların da daha önceleri altını çizdikleri kırmızıçizgilerini de yavaş yavaş esnetmeye başladıkları görüldü. Atina özellikle son taslak örneğiyle emeklilik ve KDV alanındaki uzlaşmazlığından uzaklaşmaya başladı. Brüksel çevreleri ise Atina’nın uzlaşır tavrının karşısında ‘oyunbozan’ durumuna düşmemek için kendilerinin kırmızıçizgisi olan borç silme (Haircut – Saç traşı) konusunda yumuşamanın gündeme gelebileceğini belirtiyor. Yunanistan, reform karşılığı mali yardım müzakerelerinde, kreditörlerini mali yardımı serbest bırakmaya ikna edemezse IMF’ye ay sonunda yapması gereken 1.6 milyar Euro ödemeyi yapamayarak temerrüde girecek.
Eurogroup Başkanı Jeroen Dijsselbloem, Yunanistan’ın sunduğu son önerilerin Eurogroup tarafından memnuniyetle karşılandığını ve sunulan önerilerin bu hafta içinde bir anlaşmanın temelini oluşturabileceği değerlendirmesi yaptıklarını söyledi.
Kreditörlerin, Yunanistan’ın sunduğu birbirine çok benzeyen 2 revize öneri paketine ilişkin ilk değerlendirmelerinin, önerilerin oldukça geniş kapsamlı oldukları yönünde olduğunu ifade eden Dijsselbloem, ancak sunulan önerilerin yeni bir şey getirip getirmediklerini henüz net olmadığını vurguladı. Dijsselbloem, “Yunan önerileri üzerinde çalışmak için iyi bir temel. Yunanistan ile kreditörler arasında müzakereler bugün öğleden sonra başlayacak. Bu hafta içinde yeni bir Eurogroup toplantısı yapmayı umuyoruz” diye konuştu.
Yunanistan Başbakanı Aleksis Tsipras, Euro Bölgesi liderler zirvesine katılım için geldiği Brüksel’de, Yunanistan’ın Euro Bölgesi içinde büyümeye dönmesine imkan verecek elle tutulur ve yaşayabilir bir anlaşmaya varılmasının zamanının geldiğini söyledi. Euro Bölgesi liderler zirvesi öncesinde uluslararası kreditörleri AB, IMF, Eurogroup ve ECB’nin başkanları ile bir araya gelecek olan Tsipras açıklamasında, “Finansal olarak yaşayabilir bir çözümü başarmayı amaçlıyoruz. Aşırı faiz dışı fazlayı geride bırakmak, ücretleri ve emekli maaşlarını korumak, elektrikte aşırı ve rasyonel olmayan KDV oranı artırımından kaçınmayı hedefliyoruz. Amacımız işçi-işveren
ilişkilerinde normalleşmeyi yeniden tesis etmek, aynı zamanda gerekli ve adil yapısal reformları desteklemek” diye konuştu.
“Troyka karar vermeden olmaz”
Almanya Başbakanı Angela Merkel yaptığı açıklamada, Euro Bölgesi maliye bakanlarının ve liderlerin Yunanistan konusunda herhangi bir karara varabilmeleri için öncelikle kreditör kurumların Yunanistan’ın sunduğu önerilere ilişkin bir tavsiye oluşturmaları gerektiğini söyledi. “Kreditör kurumlar bir tavsiyede bulunmadan, liderler zirvesi sadece Yunanistan konusunda müzakerelerin yapıldığı bir
toplantı olur” diye konuşan Merkel, haftanın geri kalan bölümünde nihai bir karara
varılabileceğini de vurguladı.
“Yunanistan’dan yeni bir öneri duymadım”
Almanya Maliye Bakanı Wolfgang Schaeuble ise Atina’ya karşı sert tutumuna devam etti. Schaeuble Yunanistan’ın yeni önerileri hakkında bilgi sahibi olmadığını belirterek “Yunanistan’dan gelmiş yeni öneriler konusunda bilgim yok. Benim için durum geçtiğimiz perşembe günü ile ayrı. Yunanistan’dan elle tutulur herhangi bir öneri almadık. Elle tutulur öneriler gelmeden AB liderler zirvesi için ciddi bir hazırlık yapamayız. Ciddi hazırlık olmadan da liderler zirvesi sonuç getirmez” diye konuştu.
Juncker: Zorlu bir doğum oluyor
Avrupa Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker’in kıdemli yardımcısı Yunanistan’ın son dakikada ilettiği tasarıyı “zorlu bir doğum operasyonuna” benzetirken, yetkililer liderler zirvesi öncesinde kreditörlerle Yunanistan arasında bir mutabakata zemin hazırlamak için geç saatlere kadar çalıştı. Komisyon Başkanı Juncker’in yardımcısı Martin Selmayr, Twitter’da yer alan açıklamasında, Yunanistan’ın tasarısını “mesafe almak için iyi bir başlangıç” olarak niteledi. İçerik hakkında bilgi vermeyen Selmayr, tasarının Avrupa Merkez Bankası ve Uluslararası Para Fonu’na da iletildiğini belirtti. Yunanistan, reform karşılığı mali yardım müzakerelerinde, kreditörlerini mali yardımı serbest bırakmaya ikna edemezse IMF’ye ay sonunda yapması gereken 1.6 milyar euro ödemeyi yapamayarak temerrüde girecek.
Citigroup: Grexit Euro’yu dağıtabilir
Citigroup’tan yapılan yazılı bir açıklamada, “Müşterilerin yüzde 40’ı Yunanistan’ın çıkışının Euro Bölgesi’nin dağılmasına neden olabileceğini düşünüyor” denildi. Gelen bilgilere göre Citigroup Şef Döviz Stratejisti Steven Englander, bilgilendirme notunda, “Müşterilerin yüzde 40’ı Yunanistan’ın çıkışının Euro Bölgesi’nin er ya da geç dağılmasına neden olabileceğini düşünüyor” dedi. Englander, “Euro Bölgesi üyeliğinin tek yönlü bir yol olmadığı belirgin hale gelirse, sabit getirili piyasalar daha zayıf üyeler için daha yüksek risk primlerini fiyatlayacak” dedi.
ECB, Atina’ya acil yardımı yine artırdı
Avrupa Merkez Bankası (ECB) Yunan bankalarının, ülkelerinin merkez bankasından alabildiği acil likidite yardımının (ELA) üst sınırını altı gün içinde üçüncü defa yükseltti. Ancak miktar konusunda açıklama yapılmadı. Yunan mevduat sahiplerinin bankalardan geçen hafta 4.2 milyar Euro çekmesinin ardından dün telekonferans düzenleyen ECB yönetim kurulu likidite desteğinin üst sınırını yükseltti. Adının açıklanmasını istemeyen kaynak, “Yönetim kurulu acil likidite desteği sınırını yükseltti. İhtiyaç olması halinde derhal tekrar telekonferans düzenlenebilir” dedi. ECB 17 Haziran’da Yunan bankalarının alabileceği acil destek tutarını 1.1 milyar Euro artırarak 84.1 milyar Euro’ya yükseltmiş, bir hükümet yetkilisinin verdiği bilgiye göre Cuma günü bu tutarı 1.8 milyar Euro daha artırmıştı.
“Yunanistan’da sermaye kontrolleri uygulansın”
Alman ekonomik düşünce kuruluşu ZEW’in başkanı Profesor Clemens Fuest, Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras eleştirdi ve Yunanistan’da sermaye kontrolleri uygulanmasını istedi. Fuest, “Yunanistan’da insanlar paralarını bankalardan çekiyor. ECB ise bankalara likidite sağlamaya devam ediyor. Bunun sonucu olarak Euro Bölgesi’ndeki vergi mükellefleri için yükümlülük riskleri her gün artıyor. Çipras’ın tek planı kamuda daha fazla personel istihdam etmek, şirketleri kamulaştırmak ve diğer ülkelerin vatandaşlarının bu politikayı fonlamalarını sağlamak. Hükümeti kendi evinde vergi toplayamıyor” diye konuştu.
TSIPRAS, BRÜKSEL’E YAKLAŞTI
Yunanistan’ın kırmızı çizgileri
• Emekli maaşlarını indirmeyiz.
• Savunma harcamalarını kısmayız
• KDV oranlarını çok yükseltmeyiz
• Kamuyu daha küçültmeyiz.
• Daha fazla kesinti ve tasarruf yapmayız.
Euro Bölgesi’nin kırmızı çizgileri
• Bizden borç silme (Haircut) istemeyin.
• Özelleştirmelere hemen başlayın.
• Erken emekliliği hemen kaldırın.
• Vergi alanında kapsamlı reform yapın.
• Bütçe her yıl en az 2 milyar Euro fazla versin.
Atina’nın Brüksel’e en son vaatleri
• 64 olan emeklilik yaşı kademeli olarak 67’ye çıkacak.
• Vergi istisnaları yeni bir düzene sokulacak.
• KDV oranını yüzde 23, enerji ve ana gıdalar için yüzde 13,
• İlaç ve kitaplar için yüzde 6 olacak.
• Faiz dışı fazla 2015 yılı için yüzde 1 olarak gerçekleşecek.
• Bu oran 2016 için ise yüzde 2 seviyesine çıkarılacak.
• GSMH açığı 2015 yılı için yüzde 1.1 (1.995 milyar Euro) olacak.
• 2016 için ise yüzde 2 (3.583 milyar Euro) olması planlanıyor.
• Bütçe açığı KDV artışından sağlanacak 1.4 milyar Euro gelir ile karşılanacak.
• Atina ayrıca işletmelere uygulanan yüzde 26’lık vergi oranını yüzde 29’a çıkarmayı planlıyor.
• Bu adımını ise 2016’da 450 milyon Euro gelir sağlayacağı öngörülüyor.
• Atina hazırlanan yeni reform paketiyle yıllık en az 2.3 milyar Euro tasarruf etmeyi planlıyor.