ABD’nin altı yıldır uyguladığı kaya gazı tekniği petrol fiyatlarını son altı ayda yaklaşık yüzde 60 düşürdü. Sektör şirketlerinin toplam borcu 600 milyar doları aştı. Goldman Sachs bu alana yönelik yatırımlarını kısacağını duyurdu. Sektörde Lâle Devri bitti, toplu iflaslar kapıda Petrol fiyatlarının dünya piyasalarında aşağı yönlü seyri devam ediyor. Son altı ay içerisinde yüzde 60’a yaklaşan kayıplar yaşayan petrolle birlikte başta benzin olmak üzere pek çok enerji kaynağının da fiyatları geriledi. Ekonomistler petrole harcanan likiditenin bu yolla tüketicinin cebinde kalmasını bir tür ‘ekonomiyi teşvik paketi’ olarak değerlendirerek bu durumun çok sayıda ülke için olumlu haber olduğunu belirtiyor. Petrol fiyatlarında yaşanan fiyat erozyonunun temelinde ise özellikle ABD’nin son altı yıldan beri uygulamaya aldığı kaya gazı (Fracking) teknolojisi gösteriliyor. Sadece dikey yönlü sondajı destekleyen geleneksel petrol çıkarma yönteminin aksine yatay olarak da sondaj imkanı tanıyan kaya gazı sistemi ABD’nin Ortadoğu petrolüne bağımlılığını nerdeyse ortadan kaldırdı.
LÂLE DEVRİ BİTİYOR
Ancak kaya gazına yönelik piyasalardan gelen son açıklamalar bu alanda faaliyet gösteren pek çok şirket için Lale Devri’nin sonuna gelindiğini gösteriyor. Zira başta Societe Generale ve Goldman Sachs olmak üzere pek çok finansal kuruluş petrol fiyat tahminlerini aşağı yönlü revize etmeye başladı. Goldman Sachs, Batı Teksas petrolünün 6 ve 12 aylık döneme yönelik fiyat tahminin 75-80 varil/dolardan 39-65 varil/dolara indirdi. Aynı döneme yönelik Brent petrol tahmini ise 85-90 varil/dolardan 43-70 varil/dolara çekti. Rakamların ifade ettiği konu ise kısaca şu: Banka 2015’in ilk yarısında kaya gazı ile petrol avına çıkan pek çok şirketin iflas edeceğini ve bunun sonucu otomatik olarak azalacak arz ile birlikte yılın ikinci yarısında fiyatlarının yeniden yükselmeye başlayacağını öngörüyor. Banka bu nedenle kaya gazı şirketlerine yönelik yatırımlarını da kısmaya başlayacağını ve yeni yatırımlar için piyasanın dengeye oturmasını bekleyeceğini duyurdu.
YILDA 120 MİLYAR $ ZARAR
ABD Enerji Ajansı’nın (EIA) yayımladığı raporda da sektörün geleceğine yönelik kara bulutların yoğunlaştığı görülüyor. Raporda kaya gazı şirketlerinin 2010’dan buyana yıllık ortalama 561 milyar dolarlık gelir elde etmelerine rağmen operasyonel giderlerinin de 678 milyar dolar seviyesinde bulunduğuna işaret ediyor. Bu da sektörün yıllık yaklaşık 120 milyar dolar zarar ettiğini gösteriyor. Kaya gazı şirketlerinin son yıllarda yığılan toplam borçlarının ise en az 600 milyar dolar civarında olduğu tahmin ediliyor. Söz konusu borçların büyük bir kısmının petrol fiyatlarının 120 dolar seviyesinde bulunduğu dönemde yazıldığı düşünülürse halen 50 dolar altında seyreden petrol fiyatlarıyla sektörde yaprak dökümünün kaçınılmaz olduğu görülüyor.
Kaya gazı neden zarar ettiriyor
- Kaya gazı tekniğinin kullanıldığı bir kuyu için harcanan yatırım miktarı en az 5 milyon dolar.
- Kuyunun getirisi ilk yıl yüksek. Ancak ikinci yarı yarıya düşüyor.
- İkinci yıl ise kazanç seviyesi onda bir seviyeye iniyor.
- Bu da sürekli yeni kuyuların açılması anlamına geliyor.
- Şirketler bankalardan yeni kuyular için sürekli yüksek seviyede kredi alıyor.
- Ancak petrol fiyatları sürekli düştüğü için zararlar katlanıyor.
- Petrol fiyatının 80 doların altına inmesiyle kayıplar çığ gibi arttı.
- Kaya gazı şirketleri beş yılda her yıl ortalama 120 milyar dolar zarar yazdı.
- Şirketlerin toplam zararının 600 milyar doları aştığı tahmin ediliyor.
Restleşmenin ilk yarısını S. Arabistan kazandı
- ABD kaya gazı (fracking) ile özellikle son üç yılda petrol fiyatlarını adeta eritti.
- Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) son toplantısında arzı kısmayarak fiyatlardaki düşüşü engellemedi.
- OPEC içerisinde Suudi Arabistan’ın başını çektiği bir grup fiyatların daha da düşmesini istiyor.
- Suudi Arabistan böylece borç batağına batmış çok sayıda ABD’li fracking şirketinin piyasadan çıkmasını sağlayacak.
- Geride kalan şirketler ise hayatta kalabilmek için petrolün varil fiyatını 100 dolar seviyesinde tutmaya zorlanacak.
Nymexxx 