Avrupa’da sigorta şirketleri cep telefonu ve giyilebilir cihazlar üzerinden elde edilen sağlık verilerini değerlendirerek kullanıcılara prim indirimi veya nakit ödülü vermeye başlıyor. İngiltere’de ise daha şimdiden reçetelere sağlık takibi yapan mobil uygulamalar yazılmaya başlandı
Giyilebilir teknolojiler ve cep telefonlarına yüklenen uygulamalarla kişisel sağlık verilerini toplama trendi adeta küresel bir modaya dönüştü. Özellikle kolye veya bilezik gibi taşınabilen ve bu esnada kullanıcının sağlığı ile ilgili bilgileri de toplayan giyilebilir aksesuarlar daha şimdiden yediden yetmişe hemen herkesin üzerinde kendine bir yer buluverdi. Mevcut izleme araçları ve yazılımlar günlük olarak atılan adım sayısı, kaç kilometre yüründüğü veya koşulduğu, kaç merdiven çıkıldığı, ne kadar kalori harcandığı, stres seviyesi, alkol ve kahve kullanımı hatta uyku sürelerine kadar pek çok veriyi toplayıp kaydediyor. Teknoloji meraklıları bir yandan elde ettikleri veriler doğrultusunda sağlık ve kondisyon seviyelerini bir üst seviyeye taşımaya çalışırken diğer yandan da küresel çapta örgütleniyor.
‘KENDİNİ ÖLÇ’ TRENDİ
Oluşan yeni trende kendini kaptıranlar ise tüm dünyada kısaca ‘Quantified self’ yani kendini izleme veya ölçme anlamına gelen yeni bir akımın ortasında buluyor. Buna göre kullanıcılar halen başta Avrupa olmak üzere 20 ülkede oluşturulan kendini izleme kulüpleri aracılığıyla hem başarılarını paylaşıyor hem de elde ettikleri verileri ticari avantaja çevirmeye çalışıyor. Zira ortaya çıkan kişisel sağlık verileri sadece izleme gruplarının değil aynı zamanda başta sigorta şirketleri, bankalar ve ilaç şirketleri olmak üzere farklı sektörlere mensup şirketlerin de ilgisini çekiyor. Altın değerindeki bu veriler şirketlere sadece büyük oranda tasarruf etme şansı tanımakla kalmıyor aynı zamanda tamamen farklı, kişiye özel yeni hizmetler hazırlama fırsatı da sunuyor. Kullanıcılar ise sağlıklı yaşam tarzlarıyla sigorta primlerinde avantajlı hale geliyor. Kişisel ölçüm cihazlarının yeni yeni satılmaya başlandığı ABD ve AB gibi ülkelerde yeni fırsatların farkına varan sigorta şirketleri müşterilerine daha şimdiden ücretsiz cep telefonu uygulaması veya giyilebilir ölçüm cihazları dağıtmaya başladı bile. Konuya eleştiriyle yaklaşanlar ise henüz çoğunlukla pilot proje olarak çalışan sistemlerin yakın gelecekte zorunluluk haline gelmesinden endişe ediyor. Ayrıca mahremiyet derecesi bakında oldukça yüksek bir gizlilik seviyesine sahip sağlık bilgilerinin tamamen ticari amaçla şirketlerin ellerinde dolaşmasının da uzun vadede ciddi hukuki sorunlara neden olabileceği uyarısı yapılıyor.
Sağlık takibi nasıl çalışıyor?
- Kullanıcılar cep telefonu uygulaması veya giyilebilir teknolojilerle sağlık bilgilerini toplamaya başlıyor.
- Günlük atılan adım sayısı, kaç kilometre yüründüğü, koşulduğu, kaç merdiven çıkıldığı, ne kadar kalori harcandığı, stres seviyesi, alkol ve kahve kullanımı, uyku süreleri kaydediyor.
- Sigorta şirketi elde edilen veriler ışığında yaş, cinsiyet, boy ve kiloya göre kullanıcıya bir ‘sağlık skoru’ veriyor.
- Bu skor ortalamanın üzerinde sağlıklı ve hareketli bir yapıya işaret ediyorsa kullanıcının sigorta priminde indirim yapılıyor.
- Veya şirket kullanıcıya doğrudan nakit olarak ödül veriyor.
- Skoru iyi çıkmayan kullanıcılara ise tamamen kendilerine yönelik daha sağlıklı olma tavsiyeleri sunuluyor.
- Bu tavsiyelere uyulduğunda ve veriler iyiye doğru düzelmeye başladığında kullanıcı hala iyi performansın altında olsa bile destek primi alıyor.
Trafik takibi nasıl çalışıyor?
- Sigorta şirketleri sürücülerle anlaşmalı olarak cep telefonlarına özel bir uygulama yüklüyor.
- Bu uygulamayla sürücünün günün hangi saatlerinde yolda olduğu, yaptığı hız, freni kullanma sıklığı ve sertliği izleniyor.
- Gün ışığının olduğu saatlerde, sürekli belirli bölgelerde dolaşan ve sakin bir sürüş tercih eden kullanıcıların primleri azalıyor.
- Veya tercihe göre sürücüye doğrudan nakit ödül takdim ediliyor.
- Agresif sürüş tarzı belirlendiğinde kullanıcıya güvenli sürüş tavsiyeleri yapılıyor.
Hileler GPS ve parmak iziyle denetleniyor
Şirketler ölçüm cihazlarının topladığı bilgiler ışığında sağlıklı yaşam tarzını seçen kullanıcılara bir yandan pirim vaadinde bulunurken diğer yandan da olası hastane ve bakım masraflarını ödemekten kurtuluyor. Ölçümler esnasında muhtemel hileleri önlemek için ise servis sağlayıcı kullanıcıdan telefonun özelliklerine göre tamamen rast gele zaman aralıklarında küresel yer belirleme teknolojisi (GPS) destekli fotoğraf çekimi veya parmak izli onay istiyor.
Reçetelere artık cep uygulaması yazılıyor
Avrupa’da dijital sağlık ölçüm cihazlarının sağlık sistemine en hızlı uygulandığı ülke İngiltere oldu. Burada doktorlar klasik ilaç kullanımının yanı sıra hastaların reçetelerine cep telefonları için sağlık uygulaması veya giyilebilir ölçüm cihazları da yazmaya başladı. Bu cihazların ürettiği bilgiler geleneksel teşhislerde kullanılmaya başlandı. Diğer yandan EKG (Kalp ritmi kaydı) ölçümü yapan ve yemeklerin görüntüsünü tarayarak yaklaşık olarak kalori seviyesini belirleyen uygulamalar da piyasaya çıkıyor.
40 dakika yürüyen 50 puanı kazanıyor
Alman DAK sigorta şirketi müşterilerine ücretsiz olarak FitCheck akıllı telefon uygulaması dağıtıyor. Tamamen karşılıklı rıza prensibine göre işleyen projeye göre kullanıcılar günlük hareket potansiyellerine göre ödül puan kazanıyor. 30 dakika bisiklete binme, patenle kayma, koşma veya 40 dakika aralıksız yürüme karşılığında 50 puan kazanılıyor. Sisteme göre kullanıcı bu yolla ayda en çok 200 puan, yılda ise en çok 2400 puan toplayabiliyor. Bu puanlar yıl sonunda en çok 150 Euro olarak nakit veya sigorta pirimin de indirim olara kullanıcıya geri dönüyor.
Yılda en az 100 km koş!
Şirketler ABD ve ABD’de çalışanların uzun süre oturarak ve çoğunlukla stres altında görev yaptığı şirketlerde de benzer uygulamalar var. Buna göre yılda en az 100 kilometre koşan veya 250 kilometre bisiklete binen çalışanlara şirketleri tarafından 100 Euro’ya varan ödüllerle destekleniyor.
Alman ve İsviçre ortak proje üretti
Alman sigorta şirketi AOK Nordost ve İsviçreli sağlık sitesi Dacadoo’nun yürüttükleri ortak projeye göre kullanıcılar telefonlarına ‘sağlık takibi’ uygulaması yüklüyor. Bu uygulama kişinin yaşı, kilosu ve boy ölçüsüne göre ortalama bir sağlık skoru belirliyor. Bu oran kullanıcının hem sağlık hem de kondisyon seviyesini belirliyor. 1 (kötü) ile 1000 (mükemmel) arasında değişen değerlendirme kullanıcının daha sağlıklı yaşam önerilerine gösterdiği uyumluluğa ve uyumsuzluğa paralel değişim gösterebiliyor.
Bütün primlere indirim veriyor
Güney Afrikalı sigorta şirketi PruProtect de aynı ABD ve AB’li sigorta şirketleri gibi müşterin dijital sağlık bilgilerine göre yeni sağlık poliçeleri hazırlıyor. Ancak şirket kullanıcılara yönelik veriler detaylandırıldıkça tamamen kişiye özel ve kullanıcının sağlık sigortasından sahip olduğu tüm ürünlerin sigortalanmasına kadar çok detaylı ürünler sunabiliyor.
Gençlere özel denetim geldi
ABD’li otomobil sigorta şirketi Progressive sürücü alışkanlıklarına göre poliçe hazırlıyor. Şirket mobil telefon uygulamasıyla sürücünün freni nasıl kullandığını, toplam kat edilen yol miktarını ve gece yarısından sabahın saat 4:00’üne kadar olan zaman diliminde gidilen toplam yol mesafesini dikkate alarak kullanıcıya özel poliçe hazırlıyor. Frenin çok sert ve agresif kullanılması ve sürücünün çok geç saatlerde yollarda olması halinde sürücünün risk pirimi yükseliyor.
Uniqa
Avusturyalı oto sigorta şirketi cep telefonu uygulamasıyla sürücüleri izliyor. Eğer sürücüler belirli bölgelerde hareket ediyor ve yıllık 15 bin kilometreden fazla yol kat etmiyorsa primlerinde indirime gidiliyor.
ABD’li araştırma şirketi ABI’ın rakamlarına göre kişisel sağlık verilerini ölçen ve bu ölçümleri şirketlerle paylaşan cihazların sayısı tüm dünyada artış gösterecek. Bu konuda hizmet veren şirketlerin sundukları ürünler de elde dilen verilere göre çeşitlenecek.
Nymexxx 