İnternetin denetimine yönelik tartışmalar Türkiye’nin yanı sıra tüm dünyada da tartışma konusu. AB, giderek ABD’nin kontrolüne giren internetin yerine tamamen bağımsız ‘yeni’ bir internet kurmak için çalışıyor
Türkiye’de internet yasasının gündeme gelmesiyle birlikte başlayan tartışmalar devam ede dursun dünyada da internetin geleceğine yönelik tartışmalar sürüyor. 1990’lı yılların başında var olan özgürlük ortamının geçen zamanla birlikte gerek ülkelerin interneti kontrol etme çabaları ve gerekse şirketlerin aşırı rekabeti nedeniyle sürekli arka plana itilmesi tepkileri de beraberinde getirdi. Özellikle ABD’nin internet üzerindeki etki ve kontrolünün giderek artmasına dünyanın hemen her ülkesinden tepkiler geliyor.
HATALI TASARIM
Avrupa Komisyonu geçen hafta ABD’li yetkililerle bir araya gelerek internetin daha bağımsız bir yapıya kavuşturulması için ortak çalışma teklif etti. Ancak beklendiği gibi ABD teklife olumlu yanıt vermekle birlikte mevcut politikalarından dönmeyeceğinin altını çizdi. Ayrıca Avrupa ve AB arasında halen devam eden serbest ticaret anlaşmalarında da internetin sürekli masada bir satranç figürü olarak bir oraya bir buraya yönlendirilir olması internetin geleceğine yönelik endişeleri daha da artırıyor. Ancak internetin geleceği teknik yetersizlikler nedeniyle de tehdit altında. 30 yıl önce internetin tasarlandığı dönemde yapılan teknik planlamalar zamanla büyük engel haline geldi. Tasarlandığı dönemlerde günlük ortalama veri transfer miktarı ortalama 500 MB olarak düşünülüyordu.
YAMALI BOHÇA!
Oysa bugün bu rakam 675 petabyte’a (1 petabyte = 1 milyar MB) ulaştı ve yükseliş sürüyor. Uzmanlar sistemi ayakta tutmak için sürekli altyapıya eklemeler ve mevcut yazılımlara da yapılan yamalar yardımıyla güncellemeler yaptı. Ancak sistem yapılan her yama ve güncellemeyle aslında biraz daha kırılgan hale geldi. Oluşan güvenlik açıkları ise sistemin aleyhine çalışan kapılar haline geldi. Sadece Avrupa’da yeni internetin nasıl olması gerektiğine yönelik tam 94 proje bulunuyor. Dünyada ise bu projelerin toplamının 200’ün üzerinde olduğu belirtiliyor. Mevcut düşünce yeni internetin, internet 3.0, bulut bilişim ve nesnelerin interneti özelliklerinin kaynaşmasından ortaya çıkacağı belirtiliyor.
Mevcut internette
ters giden neydi?
- Devletler içerik kontrolüne yönelik adımlar attı.
- Sistem kısa sürede gizli servislerin denetimine girdi.
- Özellikle ABD’nin Ulusal Güvenlik Dairesi (NSA) trafiği büyük ölçüde tarıyor.
- Güvenlik konusu kontrolden çıktı.
- Kişisel hayata yönelik ihlaller baskı aracına dönüştü.
- Hacker ve spam bombardımanı trafiği etkisi altına aldı.
- Arama motorları filtre uygulayarak arama sonuçlarına müdahale etti.
- Karmaşık altyapı sık sık teknik aksaklıkları beraberinde getirdi.
- Servis sağlayıcılar yatırım konusunda ellerini ağırdan aldı.
- İnternete uygulana fiyat politikaları fren etkisi yaptı.
- 30 yıl önce tasarlanan altyapı ve işleyiş mantığı yetersiz kaldı.
Yenisinde denetim kullanıcıda olacak
- Yeni internet sağlam, arızalara karşı esnek bir yapıya sahip olmalı.
- Aynı telefon sistemi gibi her yerde ve her zaman kullanılmaya hazır olmalı.
- Halen kullandığımız ve gelecekte devreye girecek yeni nesil cihazlar sorunsuz sisteme entegre olmalı.
- Her türlü saldırıya karşı korunaklı bir yapıya sahip olmalı.
- İnternet hizmeti servis sağlayıcıların ekonomik savaşlarına kurban edilmemeli.
- Tüm teknolojik ürünler gibi internette sürekli yenilenmeye açık olmalı.
- Gerekli olduğu yerde kullanıcıya mahremiyet alanı sağlamalı ve bunu korumalı.
- Her yerde ve sürekli bağlı kalınmaya müsait olmalı.
- Denetimin kullanıcılar tarafından yapıldığı bir yapı oluşturulmalı.
30 nükleer santral
internete çalışıyor
- Halen 2.8 milyar insanın internet erişimi bulunuyor.
- Bu rakama her yıl 300 milyon ekleniyor.
- 2016’da toplam kullanıcı sayısının 3.4 milyara yükselmesi bekleniyor.
- En hızlı internet kullanıcı başına ortalama 2.2 Kbps hızla Güney Kore’de
- Ortalama küresel bağlantı hızı 580 KB seviyesinde.
- İnternet üzerinde bulunan kayıtlı bilgi 5 Exabyte (1 Exabyte = 1 milyon terabyte) seviyesinde.
- Bu rakam dünya üzerinde bugüne kadar basılan tüm kitapların 5 katına eşdeğer.
- 2016’da internet üzerinden toplam 1.3 Zettabyte (1 milyar terabyte) büyüklüğünde veri transfer edilecek.
- Dünya tarihi boyunca yaşamış tüm insanların konuştuğu kelimelerin toplamının 42 Zettabyte olduğu tahmin ediliyor.
- YouTube’a her dakika toplam 72 saat izlenebilecek video yükleniyor.
- 24 saatte yüklenen video sayısı toplam 100 bin saatlik izleme süresine denk geliyor.
- Sadece 1 günde yüklenen tüm videoları seyretmek tam 12 yıl sürer.
- İlk spam mail (çöp e-posta) 1978’de internet öncesi ARPANET’den gönderildi.
- Spam mail, günlük küresel internet trafiğinin en az yüzde 80’ini oluşturuyor.
- Her gün dünya çapında en az 300 milyar e-posta atıldığı tahmin ediliyor.
- Dünyadaki enerjinin yüzde 2’sini internet tüketiyor.
- Bu 30 nükleer santralin ürettiği enerjiye eşdeğer.
- 2015’te internete bağlı cihazların sayısı 1 trilyona ulaşacak.
Sanal dünya aleminde
1 saniyede neler oluyor?
- 204 milyon eposta atılıyor
- 2.2 milyon Google araması yapılıyor
- 278 bin tweet atılıyor
- iTunes’dan 15 bin şarkı indiriliyor
Dünya üzerinde yaşayan 7.1 milyar insanın 6.8 milyar mobil telefonu var
Bu telefonların toplam Yüzde 56’sı akıllı telefon
Her gün eposta ve sosyal medya üzerinden 36 milyon kitaba eş değer yazı yazılıyor
Nymexxx 