Bol para politikalarından çıkışla birlikte derecelendirme şirketlerin mesaisi hızlandı. S&P, ‘kırılgan beşli’ olarak anılan ülkelerden Türkiye, Endonezya ve Brezilya’nın görünümünü düşürürken diğer ikisini de negatifte bıraktı
Kredi derecelendirme kuruluşu Standart & Poor’s’un (S&P), Türkiye’nin not görünümünü “durağan”dan “negatif”e indirmesi gelişmekte olan ülkelere yönelik mevcut endişelere yenilerini ekledi. Geçtiğimiz haftalarda özellikle ulusal para birimlerinde yaşanan tarihi düşüşlere merkez bankalarının verdiği yanıtların sınırlı sonuç vermesi gelişmekte ola ülkelere yönelik yeni spekülasyonları daha da artırdı. Diğer yandan derecelendirme şirketlerinin ABD Merkez Bankası’nın (FED) geçen mayıs ayında bol para politikalarından çıkışın işaretini vermesinin ardından gelişmekte olan ülkelere yönelik mesailerini arttırdığı da gözlerden kaçmadı. Buna göre son dokuz ayda kur hareketleri ile birlikte ‘kırılgan beşli’ olarak anılmaya başlanan ülkelerin not görünümleri ya aşağı yönlü revize edildi ya da olduğu yerde saydı.
SİYASİ İSTİKRAR ŞART
Bu süre içerisinde özellikle S&P’nin sadece Türkiye’nin değil kırılgan beşliden toplam üç ülkenin görünümünü aşağı yönlü revize ettiği görüldü. Diğer iki ülkenin görünümünü ise negatifte tuttu. Ülkelere yönelik yapılan eleştirilerin temelinde ise ekonomik adımlardan ziyade siyasi istikrarın sağlanıp piyasalara güven verilmesi isteği yer aldı.
Her ülkenin belalısı farklı
Türkiye’nin S&P ile yıldızı bir türlü barışmazken kırılgan beşliden pek çok ülkenin başı da Moody’s ile dertte. Kuruluş Brezilya’nın not görünümünü geçen kasım ayında pozitiften durağana indirdi. Ardından kurumdan yapılan açıklamada Brezilya’nın 2014’ün ilk çeyreğinde ekonomik olarak ümit verici bir işaret vermemesi halinde kredi notunun kırılacağı uyarısında bulundu. Moody’s kırılgan beşlinin Güney Afrika ve Hindistan gibi üyelerine de özellikle yaklaşan seçimlerle ilgili olarak uyarılarda bulundu. Moody’s seçim sonrası dönemde ülkelerin ekonomik istikrarı kaybetmemeleri için önlem almalarını istedi. Diğer yandan Endonezya Maliye Bakanı Chatip Basri ve merkez bankası yetkilileri geçen hafta bir araya gelerek FED’in bol para politikalarından çıkış sürecinde gelişmekte olan ülkeleri dikkate almadan hareket etmesini eleştirdi.
Piyasaların endişesini ateşleyen beş neden
- ABD Merkez Bankası’nın (FED) bol para politikalarından çıkışını ilan edip hayata geçirmesi.
- Çin’in başta inşaata yönelik krediler olmak üzere piyasalara yönelik para akışına sınırlama getirmesi.
- Gelişmekte olan piyasaların kur ile ilgili sorunlarına karşılık verme konusunda çok kararlı görünmemesi.
- ‘Kırılgan beşli’ olarak bilinen ülkelerde yaklaşan seçimler ve seçim sonrası olası belirsizlikler.
- Gelişmekte olan ülke ekonomilerinde gözlemlenen büyüme hızının beklenenden hızla azalması.
S&P önüne geleni indiriyor | ||||
Ülke | Notu | Görünüm | ||
Türkiye | BB+ | Durağandan negatife indi (07.02.2014) | ||
Brezilya | BBB | Durağandan negatife indi (06.06.2013) | ||
Endonezya | BB+ | Pozitiften durağana indi (02.05.2013) | ||
Hindistan | BBB- | Negatifte tuttu (07.11.2013) | ||
G. Afrika | BBB | Negatifte tuttu (20.12.2013)) | ||
Kırılganlar durağana takıldı | ||||
Moody’s | Fitch | |||
Ülke | Notu | Görünüm | Notu | Görünüm |
Türkiye | Baa3 | Durağan | BBB- | Durağan |
Brezilya | Baa2 | Durağan | BBB | Durağan |
Endonezya | Baa3 | Durağan | BBB- | Durağan |
Hindistan | Baa3 | Durağan | BBB- | Durağan |
G. Afrika | Baa1 | Nagtif | BBB | Durağan |