Geçen yıla damgasını vuran petrol fiyatları üreticileri akıllandırdı. Baker Hughes International araştırma şirketinin çalışmasına göre dünya çapında yeni petrol ve doğalgaz kaynakları aramaya yönelik yoğun bir hareketlilik başladı. 2005 yılı sonu itibariyle dünya çapında 3 bin adet aktif petrol kuyusu bulunuyor. Bu rakam 2004 yılına kıyasla yüzde 25, 2003 yılına göre ise yaklaşık yüzde 40’lık bir artışa işaret ediyor. Petrol üretimine yönelik yatırımların 2010 yılsonuna kadar 100 milyar dolarlık biri büyüklüğe ulaşacağı tahmin ediliyor. Araştırmalara göre mevcut petrol tesisleri sayı bakımından yeterli ancak üretim beklenildiği kadar verimli değil. Energy Intelligence’nin rakamlarına göre 2005 yılında dünya petrol üretimi yalnızca yüzde 1.7 oranında artış gösterdi. 2005 yılında günde ortalama 84 milyon varil ham petrol üretildi. Ancak üretilen petrolün zamanında ihtiyaç duyulan bölgelere gönderilememesi sıkıntı yarattı. Geçen yıl petrol üretiminde en büyük artış yüzde 3.4’lük artışla OPEC ülkelerinde yaşandı.
PETROLÜN YÜZDE 41’İ OPEC’İN
OPEC dünya petrol piyasasının yüzde 41’ini elinde bulunduruyor. Yeni petrol kuyuları siyasi bakımından sakin bölgelerde açılmak isteniyor. Ancak bu bölgelerin sayısı pek fazla değil. Mevcut petrol kuyularında vanalar sonuna kadar açık ama yeterince hızlı üretim yapılıp ihtiyaç duyulan merkezlere ulaştırılamıyor. Amerikan Enerji Bakanlığı’nın araştırmasına göre şu sıralar dünya üzerinde fazladan üretim yapabilecek tek ülke Suudi Arabistan. Rapora göre S. Arabistan’ın günlük 1.5 milyon varil fazladan üretim yapabilme potansiyeli bulunuyor. OPEC ise bu kapasitenin kartele üye tüm ülkelerin kaynaklarının eklenmesiyle birlikte günde fazladan 3 milyon varile çıkabileceğini söylüyor. Ancak uzmanlar bu rakamlar içerisinde çıkarılması zor ve maliyet artırıcı rezervlerinde dahil edildiğini düşünüyor.
PETROL 70 DOLAR OLUR
Yapılan tahminlere göre bu yıl OPEC dışı üretim yüzde 3.1 oranında artacak. Ancak asıl artış yine Opec üyesi ülkelerden bekleniyor. Bu ülkelerde yeni petrol üretim tesislerine yönelik olarak 2010 yılının sonuna kadar 100 milyar dolarlık yatırım öngörülüyor. Fiyat konusunda yapılan tahminler çok farklı yönlere gidiyor. Yapılan yorumlara göre geçen yıl özellikle Azerbaycan, Kazakistan, Brezilya, Kanada ve Batı Afrika’da açılan yeni kuyular yardımıyla bu yıl petrol fiyatlarında hızlı çıkışların yaşanmayacak. Londra merkezli EIU araştırma enstitüsüne göre fiyat konusunda denge bu yılın üçüncü çeyreğinden önce beklenmemeli. ABD Enerji Bakanlığı ise daha kötümser. Kurumdan yapılan açıklamaya göre petrol fiyatları 2006’da geçen yıla göre yüzde 12 oranında artış gösterecek. Bakanlığın orta vadeli planlarını varil başına 70 dolar fiyatı üzerinden yaptığı bildirildi.
Sektörde Exxon liderliğini sürdürüyor
Exxon/Mobil
Piyasa değeri : 385 milyar dolar
Çalışan sayısı : 85 bin
Ciro : 340 milyar dolar
Net kar : 36 milyar dolar
Kar artışı (Yıllık) : yüzde 24
Günlük üretim : 2.4 milyon varil
BP
Piyasa değeri : 244 milyar dolar
Çalışan sayısı : 102 bin
Ciro : 345 milyar dolar
Net kar : 19 milyar dolar
Kar artışı (Yıllık) : yüzde 25
Günlük üretim : 1.9 milyon varil
Shell
Piyasa değeri : 215 milyar dolar
Çalışan sayısı : 114 bin
Ciro : 306 milyar dolar
Net kar : 23 milyar dolar
Kar artışı (Yıllık) : yüzde 26
Günlük üretim : 3.5 milyon varil
Total
Piyasa değeri : 154 milyar dolar
Çalışan sayısı : bin
Ciro : 144 milyar dolar
Net kar : 14 milyar dolar
Kar artışı (Yıllık) : yüzde 10
Günlük üretim : 2.4 milyon varil
Chevron
Piyasa değeri : 132 milyar dolar
Çalışan sayısı : 59 bin
Ciro : 184 milyar dolar
Net kar : 14 milyar dolar
Kar artışı (Yıllık) : yüzde 27
Günlük üretim : 2.5 milyon varil